عقیده عمومی بر این است که تمرین با وزنه موجب افزایش قدرت و حجم عضلات میشود ام این نظر فقط تا حدی درست میباشد وباید کمی عمیق تر مورد برسی قرار گیرد. واقعیت این است که قدرت عضلانی در هر گروه مردان و زنان پس از یک برنامه تمرین با وزنه افزایش پیدا میکند.

میزان افزایش قدرت ذر مردان و زنان برابر است و حتی اگر کمی علمی تر به قضیه نگاه کنیم میزان افزایش قدرت در بانوان،در مقایسه با مردان ، به نسبت بیشتر است ، زیرا به طور طبیعی قدرت عضلانی در بانوان بدون تمرین ، نسبت به آقایان بدون تمرین خیلی کمتر است و اختلاف قدرت بانوان و آقایان با انجام تمرینات وزنه کم میشود . به هر ترتیب نتایج تحقیقات حاکی از آن است که زنان قادرند از طریق تمرینات با زنه قدرت عضلانی خود را بطور اساسی بهبود بخشند.
دو روز تمرین در هفته برای بانوان کافی است تا افزایش قدرت محسوسی را در خود ایجاد کنند.
این موضوع بخصوص برای بانوانی که در رشته های ورزشی دیگر (غیر از بدنسازی) مشغول به فعالیت هستند و مایل به افزایش قدرت بدنی خود هستند ، حائز اهمیت است .درباره تغییراتی که تمرینات با وزنه در ظاهر اشخاص ایجاد میکند، تفاوتهای اساسی بین آقایان و بانوان وجود دارد.
بهبود قدرت عضلانی معمولا همراه با افزایش اندازه هر یک از تارهای عضلانی است و این موضوع در هر دو جنس صورت میگیرد، اما در زنان بمراتب کمتر میباشد.
تحقیقات نشان داده که بیشترین افزایش در تغییر اندازه حجم عضلانی بانوان با تمرین با وزنه حداکثر نیم سانتی متر است .
این افزایش ناچیز در اندازه عضلات به روشنی گویای این مطلب است که حجیم شدن عضلانی در زنان در اثر وزنه تمرینی مطمئنا” به ایجاد عضلات برجسته یا تولید حالت مردانگی منجر نخواهد شد.
حجیم شدن عضلانی عمدتا توسط هورمون تستسترون که در خون مردان غیر ورزشکار در حدود ۲۰ بار بیشتر از زنان غیر ورزشکار است کنترل میگردد.تمرین با وزنه منجر به افزایش میزان این هورمون در خون آقایان میشود ،در صورتی که در بانوان تمرینات با وزنه تاثیر کمی در افزایش این هورمون دارد.
از طرفی به نظر میرسد هورمون استروژن که در بدن بانوان به میزان قابل توجهی وجود دارد با متابولیسم و تولید عضله تداخل ایجاد میکند.

بنابراین مطالب فوق را میتوان چنین خلاصه کرد تمرینات با وزنه منجر به:

۱-افزایش قدرت در هر دو جنس میشود،که در بانوان به نسبت بیشتر از آقایان میباشد.
۲- افزایش توده عضلانی در هر دو جنس صورت میگیرد که در بانوان اصلا” محصوص نیست.
گاهی اوقات بانوانی که مدتی به تمرین با وزنه میپردازند، از کمتر نشدن وزنشان شاکی هستند و معتقدند که تمرین با وزنه هیچ تغییری در وزن آنها ایجاد نکرده است یا لا اقل این تمرینات برای این فرد بخصوص بی تاثیر هستند.
در این مورد باید گفت که نتیجه گیری این بانوان صحیح بوده و تغییری در وزنشان ایجاد نشده ، آنچه که تغییر کرده ، از دست دادن چربی و اضافه شدن به توده عضلانی و استخوانی است.
در تحقیقاتی که بر روی چندین ورزشکار در سنین دانشگاهی انجام شد ،نتایج زیر بدست آمد:
۱-هیچ یا اندکی تغییر در وزن بدن .
۲- کاهش قابل ملا حظه چربی نسبی و مطلق بدن.

افزایش در وزن بدون چربی بدن (عضلات و استخوانها)
بنابر این ممن است تغییری در وزن مشاهده نشود ولی ملاک باید ظاهر بدن باشد.
همانطور که میدانید استخوان یک بافت زنده است که قادر به تغییر ساختار خود در نتیجه فشارهای موجود میباشد و همانند سایر ارگانها دارای رگهای خونی و مجاری لیمفتیک (Lymphatic) و ااعصاب بوده و در صورتی که فعالیتی نداشته باشد ، یا فشاری به آن وارد نشود،حجم آن کم میشود و تحلیل می روند.
از طرفی اگر استخوان ها تحت فشار های مثبتی مانند ورزش قرار بگیرند وناچار به تحمل وزن باشند، حجم شان زیاد میشود و به تراکم خود می افزایند.
بدنسازی با همین مکانیزم باعث افزایش توده استخوانی و در نتیجه پیشگیریاز ایجاد پوکی استخوان میگردد و یکی از دلایل ثابت ماندن وزن نیز همین افزایش تراکم استخوانهای بدن است.
هفته ای دو تا سه بار تمرین کافی است تا بدنسازی بتواند باعث کاهش کلسترول، فشار سیستولی و دیاستولی خوب بشود که هم در زمان تمرین و هم در زمان استراحت مشاهده میشود.

هیچ دلیل علمی ای وجود ندارد که در برنامه ها و فعالیتهای ورزشی بدنسازی محدودیتی برای بانوان قائل شد و آنها را از انجام تمرینات بدنسازی محروم کرد، این ورزش به بهبود آمادگی جسمانی ،چابکی، قدرت، تناسب اندام ، استقامت و داشتن یک احساس روانی خوب به آنها کمک میکند و در آینده نیز هیچ تاثیر نامطلوبی روی قاعدگی، آبستنی و زایمان آنه نخواهد داشت.

با تشکر
سید محمود لاله گون